2 juli 2015

Kaartlezen (8) - Lost in Manipulation




Kijk eens goed naar dat logo van Kompas Koerier. Op subtiele wijze laat het 'inter & nationaal' pakjesbedrijf weten dat Vlieland toch echt te ver weg is. Het staat gewoon niet op de kaart. Bij Multi Service IJmond daarentegen is het IJsselmeer ingepolderd. Of willen ze misschien duidelijk maken dat je ze ook mag bellen als je midden op het water opeens asbest in de boot ontdekt? En het fraaie logo van schoonmaakbedrijf Ring Holland laat zien dat een kustlijn snel kan veranderen. Let vooral op de versterking van de Noordhollandse duinen. 
Nederland krijgt cartografisch heel wat te verduren. Bovenstaande foto's zijn slechts de oogst uit één Amsterdamse buurt. Je komt de vreemdste kaartjes tegen op het web, op straat, in kranten en tijdschriften. Met misvormde of samengesmolten eilanden, akelige overstromingen of nog onbestaande landaanwinningen. Nederland is natuurlijk ook een ingewikkeld land met al dat water, lastiger dan bijvoorbeeld België waar het alleen met het stukje Scheldemonding bij Antwerpen mis kan gaan. Een kaart van Nederland is eigenlijk altijd een compromis. De Afsluitdijk weglaten doet gedateerd aan. Maar een kaartje dat ook de Houtribdijk, de Zeeuwse dammen en de Flevolandse bruggen laat zien, wordt al snel te gedetailleerd. Een oplossing voor dat dilemma is om een heel nieuw kaartje te maken dat alleen de essentie laat zien; vijf bolletjes voor de Waddeneilanden, een uitsparing voor het IJsselmeer en een uitstulping voor Zeeland en Zuid-Limburg. Een soort karikatuur eigenlijk. Daar is Nederland dan wel weer heel geschikt voor. Het logo van de nieuwe partij VNL, van lijsttrekker Bram Moszkowicz, is daar een goed voorbeeld van:


Blijft natuurlijk de vraag waardoor die rare kaarten ontstaan. Mijn vermoeden: bewerking. Er is een goede basiskaart gebruikt, maar tijdens het scannen, knippen en plakken, verkleinen of vergroten zijn er vreemde dingen gebeurd. Een geval van lost in manipulation. Want afbeeldingssoftware kan tegenwoordig veel, maar er is nog altijd geen functie die waarschuwt: 'Bij deze bewerking gaat er een eiland verloren. Wilt u toch doorgaan?'

Verschenen in Geografie, uitgave van het KNAG, juni 2015

Geen opmerkingen: